Mogginn fegrar Hamas

Fyrirsögnin ,,Hamas í sáttahug?” prýddi forsíðu Morgunblaðsins þann 5. apríl síðastliðinn. Fréttin fjallaði um bréf sem al-Zahar, utanríkisráðherra Hamas stjórnarinnar, sendi Kofi Annan, aðalritara Sameinuðu þjóðanna. Í bréfinu segir al-Zahar, að Palestínumenn vilji lifa með öllum nágrönnum sínum. Fréttin byggði á frétt AFP fréttastöðvarinar, en þeir eins og t.d. Associated Press og CNN og aðrar stórar fréttastofur þykjast geta lesið milli línanna að Ísraelar séu í hópi þeirra nágranna sem Hamas menn vilji ,,lifa með”.

Þeir sem fylgjast vel með málefnum mið-austurlanda hljóta allir að sjá að þessi skilningur er fráleitur. Það liggur algjörlega í augum uppi að Hamas stjórnin vill ekki ,,lifa með” Ísraelum. Al-Zahar er nýbúinn að láta hafa það eftir sér í viðtali við kínverska fjölmiðla að hann láti sig dreyma um útrýmingu Ísraelsríkis, auk þess sem hann sagði í nýlegu viðtali að þó að Bandaríkjamenn gæfu Palestínumönnum allan auð Bandaríkjanna, í skiptum fyrir viðurkenningu á tilverurétti Ísraela, þá myndi hann aldrei fallast á það – jafnvel þó það kostaði þá alla lífið. Ég tel að menn geti ekki tekið mikið skýrar til orða en þetta. Meira að segja AFP hlýtur að skilja að al-Zahar ber engan ,,sáttahug” til Ísraela. Frétt þeirra er einfaldlega óheiðarleg. Hamas samtökin vilja að Palestínumenn lifi í friði með öllum nágrönnum sínum þegar sá dagur kemur, að Ísrael er ekki lengur til. Þetta hafa þeir ítrekað æ ofan í æ, aftur og aftur og einu sinni enn.

Ég veit satt að segja ekki hvað vakir fyrir vestrænum fjölmiðlum þegar þeir reyna að fegra ímynd þessarar nýju ríkisstjórnar Palestínumanna. Hamas samtökin eru ekkert annað en ofbeldisfull fasista samtök. Það er ámælistvert að fegra þeirra ímynd.

Annars er þessi fegrunarárátta stóru fréttastöðvanna ekki ný af nálinni. Þær hafa reynt að gera sem minnst úr ódæðisverkum Palestínumanna, en um leið hafa þeir sagt okkur skilmerkilega frá ofbeldisverkum Ísraela. Samkvæmt rannsókn sem gerð var á fréttaflutningi Reuters árið 2003 kom eftirfarandi í ljós:

Þegar ofbeldisverk voru framin af Ísraelum, var Ísrael nefnt í 100% fyrirsagna Reuters, og sagnorðið í fyrirsögninni var alltaf í germynd: ,,Ísraelskar hersveitir drápu Palestínumann á Vesturbakkanum.”

Þegar ofbeldisverk voru framin af Palestínumönnum, var gerandinn, eða orðið Palestína, Palestínumenn o.s.frv, aðeins notað í 33% af fyrirsögnum Reuters, og sagnorð fyrirsagnarinnar í þolmynd: ,,Strætisvagn springur í Jerúsalem.”

Slagsíðan verður varla skýrari.

Sindri Guðjónsson
[e-mail]

Mánudagspósturinn 10. apríl 2006

Í ágúst á síðasta ári var haldin ráðstefna í Reykjavík á vegum samtakanna Mont Pelerin Society sem margir kannast vel við. Ráðstefnan, sem stóð í nokkra daga, þótti takast mjög vel og sóttu hana fjölmargir. Á meðal merkari gesta á henni var Vaclav Klaus, forseti Tékklands, og flutti hann afar fróðlegt erindi sem bar heitið „The Intellectuals and Socialism: As Seen from a Post-Communist Country Situated in Predominantly Post-Democratic Europe“. Í erindinu fjallaði Klaus m.a. um nýjar birtingarmyndir sósíalismans, ýmsar hugmyndafræðir sem væru sósíalískar í grunninn og sem vinstrimenn hafi í auknum mæli farið að leggja áherzlu á og skýla sér á bak við eftir fall Sovétríkjanna. Sósíalisminn væri alls ekki dauður, hann hefði aðeins verið að stóru leyti færður í nýjar umbúðir sem þættu vænlegri til markaðssetningar.

Meðal þeirra hugmyndafræða sem Klaus tiltók í þessu sambandi eru umhverfisverndarhyggja (þar sem náttúran er sett í forgang en ekki frelsið) og róttæk mannréttindahyggja (þar sem ótrúlegustu hlutir eru skilgreindir sem mannréttindi). Þá nefndi Klaus m.a. fjölmenningarhyggjuna, feminismann og Evrópuhyggjuna (stuðningur við samrunaþróunina innan Evrópusambandsins) til sögunnar. Erindi Klaus er um margt mjög fróðlegt og hvet ég fólk endilega til að kynna sér það nánar, en það má m.a. nálgast á heimasíðu höfundar. Sömuleiðis er hægt, ef fólk kýs þann kostinn frekar, að hlýða á ræðuna á netinu á vefsíðunni The Brussels Journal.

Hjörtur J. Guðmundsson
[e-mail]

Gullkornið á sunnudegi

„An honest man can feel no pleasure in the exercise of power over his fellow citizens.“

Thomas Jefferson

Sjálfstæðir kjósendur

Í bókinni, Parties without Partisans, fjallar Russel J. Dalton meðal annars um minnkandi flokkshollustu almennt og veltir því upp hvort hana megi jafnvel rekja til pólitískra hneykslismála og hvort stjórnmálaflokkar standi sig almennt verr nú á dögum en áður fyrr. Hann gengur nú ekki svo langt að fullyrða að minnkandi flokkshollusta sé vegna pólitískra hneykslismála en gefur því þó aðeins gaum með því að vísa í að minnkandi flokkshollusta í BNA varð áberandi í kringum Víetnam stríðið og Watergate hneykslið. Það sama gerðist í Bretalandi þegar breska stjórnin átti í miklum erfiðleikum með stjórn efnahagsmála á 7. og 8. áratugnum. Hann hrekur þó þessa kenningu til baka síðar í kaflanum og kennir öðrum breytum um.

Þá má e.t.v. vera að þegar hneykslismálin fóru að opinberast meir en áður og stjórnkerfið varð opnara að flokkshollusta hafi orðið minni. Samfélagið er mögulega meira vakandi fyrir slíkum hlutum auk þess sem fjölmiðlar eru duglegir við að flétta ofan af slíku ef spilling á sér stað. Það fer hins vegar eftir því hvernig maður skilgreinir flokkshollustu. Í fyrsta lagi er hægt að segja að flokkshollusta sé fólgin í þeim sem skráðir eru í flokkinn og taka þátt í starfi hans. Hins vegar er hægt að skilgreina flokkshollustu á þeim sem meira og minna ,,alltaf” kjósa flokkinn.

En það er auðvelt að hrekja þá fullyrðingu að flokkshollustan hafi minnkað vegna pólitískra hneykslismála og að stjórnmálaflokkar hafi staðið sig verr en áður.

Dalton vill meina að aðrir hlutir orsaki minnkandi flokkshollustu. (Við skulum hafa í huga að hér er átt við skráða og virka flokksmeðlimi) Ber þar helst að nefna að ungt fólk í dag er ekki að finna tilgang í því að vera skráð í stjórnmálaflokk. Það er e.t.v. lítið á því að ,,græða” að vera í stjórnmálaflokk þar sem einstaklingar eru orðnir sjálfsstæðari og minna þörf að vera ,.laumufarþegi” (ath. mín orð, ekki Daltons) í stjórnmálaflokk til að koma sér áfram. Áberandi er minnkandi flokkshollusta meðal menntamanna sem gefur okkur einnig þá mynd að fólk treystir frekar á sjálfstæði sitt og menntun heldur en stjórnmálaflokka. Þetta á við um öll vestræn ríki, ekki bara Ísland.

Einnig er erfitt að fullyrða að stjórnmálaflokkar hafi eitthvað staðið sig ,,betur” á árum áður. Allir geta þó verið sammála um að þeir voru meira áberandi og tengsl við stjórnmálaflokkar voru e.t.v. nauðsynlegri (ef þannig má að orði komast) en nú til dags. Ef við töku Ísland sem dæmi að þá þótta í varla annað koma til greina en að ríkisvaldið (þ.e.a.s. stjórnmálmennirnir) lagfærðu og tókust á við t.a.m. hagsveiflur, gjaldþrot fyrirtækja, uppbyggingu nýrra fyrirtækja og svo frv. Þó vissulega hafi verið dæmi um einkarekstur þá var mikil krafa um opinberan rekstur. Það var e.t.v. talið ,,öruggara.” [1] Frjálshyggjumenn myndu segja að of mikil afskipti ríkisvaldsins séu slæm á meðan sósíalistar myndu segja að þau væru af hinu góða. Þess vegna er erfitt að setja mælikvarða á hvort að stjórnmálaflokkar hafi staðið sig vel eða ekki.

Ég tel einfaldlega að flokkshollustu hafi minnkað af því að stjórnmálaflokkarnir hafa orðið minna að segja um daglegt líf hins almenna borgara en áður. Menn þurfa ekki lengur flokksskírteini til að fá lán í banka, fá vinnu og margskonar ,,velvilja” í þjóðfélaginu. Almenningur er orðinn sjálfstæðari en áður var og það teldist til tíðinda ef að einhver annað hvort græðir á því og/eða geldur þess að vera í stjórnmálaflokki. [2]

Ungir ,,kjósendur” hugsa meira um að koma undir sig fótunum á eigin vegum heldur en að stjórnmálaflokkarnir sjái um þá og skipta sér því minna af stjórnmálum. Að sama skapi hafa margir flokkar, bæði hérlendis og erlendis, færst nær inn á miðjuna og gefið kjósendum minna val á að skilgreina sig sem hægri eða vinstri. Það er alveg ljóst að um leið og einstaklingur er genginn í flokk á hann erfitt með að sjá eitthvað gott við aðra flokka og telur sig vera bundinn sínum flokki. Það er einfaldlega minna um slíkt í dag.

Til viðbótar vil ég meina að um leið og ungt fólk vill koma undir sig fótunum á eigin dáðum þá vill það samt vita hvað stjórnmálaflokkarnir hafa að bjóða. Því vill almenningur vera frjáls um að geta valið á milli ef þeim þykir henta. Þannig að fyrirgreiðslupólitíkin snýst ekki lengur um að ,,redda” mönnum lóðum, lán eða stöður heldur er hún í raun komið í annað form, gjaldfrjálsa leikskóla, opinbera styrki við hin og þessi málefni, íbúðarlán, feðraorlof og svo frv. Hvor mönnum þyki þetta góð þróun eða ekki verður ekki tíundað hér en væri efni í aðra grein.

Gísli Freyr Valdórsson
[e-mail]

[1] Ath. mín ágiskun. Það eru ekki til nenar heimildir um að opinber rekstur hafi nokkuð verið öruggari en einkarekstur. En ég leiði líkum að því að menn hafi haldið það hér áður.

[2] Ef undan er skilið pólitískar tilnefningar í hinar ýmsu opinberar stöður, s.s. embættismenn, sendiherrar og svo frv. Hvað mönnum síðan finnst um slíkar tilnefningar er svo annað mál og verður ekki tíundað hér frekar.

Samfylkingin um varnar- og öryggismál

Hvernig stendur á því að formaður Samfylkingarinnar og aðrir stjórnarandstöðuþingmenn hafa ekkert til málanna að leggja í varnar- og öryggismálum landsins, annað en að saka núverandi ráðamenn um seinagang og sinnuleysi?

Eins og alþjóð veit hafa bandarísk yfirvöld tilkynnt að þeir munu hverfa af landi brott með herþotur sínar og björgunarþyrlur. Þó liggur það ljóst fyrir að varnarsamningur milli Íslands og Bandaríkjannna er enn í fullu gildi og ekki við öðru að búast en að bæði löndin komi til með að uppfylla hann.

Það er hins vega mjög athyglisvert að horfa á stjórnarandstöðuþingmenn fjalla um málið. Það eina sem t.a.m. Ingibjörg Sólrún Gísladóttir hefur haft til málanna að leggja er að gera lítið utanríkisstefnu landsins, saka menn um að vera ekki viðbúnir og svo frv.

Á Alþingi fyrir um tveimur vikum sagði Ingibjörg Sólrún í umræðum að ráðamenn þjóðarinnar hefur lagt uppí langferð með gamla staðalímynd og árangurinn enginn. Ingibjörg hins vegar lagði ekkert nýtt til málanna, engar hugmyndir um varnarsamstarf, enga framtíðarsýn, ekkert.

Í ræðu sinni gleymdi hún líka að minnast á núverandi varnarsamning og aðild Íslands að NATO. Vissi hún ekki örugglega að þessum tveimur atriðum?

Það síðasta sem Ingibjörg getur gert er að saka ríkisstjórnina um að hafa sofnað á verðinum. Fylgdist hún ekki með fréttum þegar það lá ljóst fyrir að Íslendingar myndu taka yfir verkefni þyrlusveitar varnarliðsins?

Björn Bjarnason hefur á þeim þremur árum sem hann hefur verið dómsmálaráðherra eflt sérsveit lögreglunnar. Það er einn liður í að efla öryggi og varnir landsins. Viðbrögð vinstrimanna voru algjörlega út í hött. Það eftirminnilegasta er líklega þegar Helgi Hjörvar tilkynnti dómsmálaráðherra að hann væri ekki Bruce Willis. Ekki voru færð ítarlegri rök Samfylkingarinnar gegn eflingu sérsveitarinnar.

Og það er annað sem vert er að skoða. Fyrir um ellefu árum síðan talaði Björn Bjarnason dómsmálaráðherra (þá menntamálaráðherra) um að Íslendingar þyrftu að fara að huga að því og undirbúa sig til að taka á sig fleiri verkefni varðandi varnir og öryggi landsins. Í ellefu ár hafa vinstrimenn málað Björn Bjarnason upp sem stríðsæsingarmann og ekkert annað lagt til málanna. Þeir hafa sakað Björn um að vilja stofna íslenskan her, sem hann hefur þó aldrei sagt. Það er orðið hálfgerð sögusögn (e.myth) að núverandi dómsmálaráðherra vilji stofna her. Slíkar yfirlýsingar engar stoð undir sér.
En innihaldslausar yfirlýsingar er engu að síður oft helsti drifkraftur Samfylkingarinnar

Nú má ekki gleyma því varnarþörf landsins er ekki fullnægt með fjórum herþotum. Vinsti mönnum finnst skorta skilgreiningu á hættumati. ,,Hver ætti s.s. að ráðast á okkur?” er ekki óalgeng spurning. Það er alveg rétt, við eigum ekkert ríki sem óvin í augnablikinu. Hins vegar er margs konar atriði sem vert er að huga að, t.a.m. alþjóðleg glæpastarfssemi, s.s. eiturlyfjaumferð, mannsal, kynlífsþrælkun. Að sama skapi er hryðjuverkaógn út um allan heim, og Ísland er þar ekki undanskilið. Allt ,,ógnar” þetta öryggið þjóðarinnar. Hins vegar er unnið hörðum höndum að því að bæta og efla þær deildir stjórnkerfisins sem snúa að þessu.

Á meðan þarf Samfylkingin að ná í gamlan formann Alþýðuflokksins (sem þó segist vera hættur í stórnmálum) til að móta utanríkisstefnu flokksins. Flokkurinn er búinn að vera til í næstum áratug og hefur ekki enn mótað sér almennilega utanríkisstefnu. Það eina sem hefur komið frá Ingibjörgu og Samfylkingunni í þessum málum er að við eigum að leita til Evrópusambandsins hvað varðar varnir landsins. Slíkar yfirlýsingar opinbera enn og aftur vanþekkingu Ingibjargar og skósveina hennar á málinu. Evrópusambandið hefur sjálft ekki komið sér upp almennilegri varnarstefnu og er ekki að fara að sinna vörnum landa sem ekki eru í sambandinu.

Gisli Freyr Valdórsson
[e-mail]

Mánudagspósturinn 3. apríl 2006

Einstakir Evrópusambandssinnar reyna nú hvað þeir geta að tengja Evrópusambandið inn í umræður um þá stöðu sem upp er komin í varnarmálum Íslands. Þær tilraunir eru í ætt við vandræðalegt upphlaup Ingibjargar Sólrúnar Gísladóttur, formanns Samfylkingarinnar, í byrjun árs 2004 þegar hún viðraði hliðstæðar yfirlýsingar. Þær vangaveltur hljóðnuðu þó fljótt eftir að fulltrúi frá varnarmálaskrifstofu framkvæmdastjórnar Evrópusambandsins, Pieter C. Feith, kom hingað til lands og gerði lýðum ljóst að ekki væri raunhæft að gera ráð fyrir því að sambandið tæki að sér varnir landsins ef Bandaríkjamenn tækju þá ákvörðun að hverfa af landi brott. Til þess hefði Evrópusambandið einfaldlega ekki bolmagn og það jafnvel þó Ísland væri þar aðili.

Ástæðan fyrir þessu sagði Feith vera þá að sá herafli sem Evrópusambandið væri að byggja upp væri hugsaður til þess að bregðast við einstökum deilum og árásum en ekki til að sinna viðvarandi vörnum. Þannig væri grundvallarmunur að þessu leyti á Evrópusambandinu og Atlantshafsbandalaginu sem væri varnarbandalag. Þetta ítrekaði síðan Richard Wright, umsjónarmaður samskipta Evrópusambandsins við EFTA ríkin, í heimsókn hans til Íslands nú fyrir skemmstu. En jafnvel þó Evrópusambandið stefndi að því að verða fært um að sjá um viðvarandi varnir þá tæki það án efa mörg ár í uppbyggingu og má ætla að í millitíðinni yrði búið að finna viðunandi lausn á varnarmálum Íslendinga. Svo er þó ekki eins og áður segir.

Það er því kannski ekki að furða að ýmsir klóri sér í kollinum og skilji ekkert í því þegar reynt er að blanda Evrópusambandinu inn umræður um varnarmál Íslands og þá ekki síður í ljósi þeirrar einföldu staðreyndar að þau Evrópuríki, sem rætt hefur verið um að hugsanlega geti komið að vörnum landsins, eru þegar ásamt Íslandi aðilar að Atlantshafsbandalaginu sem er, eins og áður segir, varnarbandalag! Ef t.a.m. Bretar samþykktu að koma að vörnum Íslands með einhverjum hætti þyrftu þeir ekki frekar að hafa Evrópusambandið með í ráðum en þegar þeir ákváðu að taka þátt í innrásinni í Írak ásamt Bandaríkjamönnum eins og staðan er í dag.

Hitt er svo annað mál að Evrópusambandið gengur vissulega sífellt meira á fullveldi aðildarríkja sinna á hverju sviðinu á fætur öðru og er m.a. stefnt að því í Brussel að sambandið taki meira eða minna yfir utanríkis- og varnarmál þeirra. Sú er þó ekki raunin enn sem komið er þó líklegt verði að telja að sú verði niðurstaðan á endanum. Þess er þó sennilega að bíða í einhver ár enn. En á meðan Atlantshafsbandalagið er til staðar, og Ísland er aðili að því, liggur beinast við að ræða um varnarmál landsins á þeim vettvangi verði niðurstaða íslenzkra stjórnvalda sú að Bandaríkjamenn bjóði ekki upp á lausnir sem duga Íslendingum.

Á þessari stundu er því algerlega ótímabært að afskrifa áframhaldandi varnarsamstarf við Bandaríkjamenn og er vægast sagt furðulegt upphlaupið í þeim, sem vilja endilega troða Íslandi inn í Evrópusambandið, vegna stöðunnar í varnarmálum landsins. Það sýnir aðeins örvæntingu þeirra þegar kemur að Evrópumálunum, hangið er bókstaflega á hverju hálmstrái. Staðreyndin er sú - eins og áður er komið inn á - að þrátt fyrir einlæga óskhyggju íslenzkra Evrópusambandsinna þá er Evrópusambandið einfaldlega ekki í neinni aðstöðu til að taka að sér varnir Íslands og verður ekki í fyrirsjáanlegri framtíð og það jafnvel þótt Ísland myndi gerast þar aðili.

Þess utan má geta þess í lokin að ég er persónulega þeirrar skoðunar, og hef verið lengi, að við Íslendingar eigum að stefna að því að taka sem allra mest að okkur að sjá um eigin varnir.

Hjörtur J. Guðmundsson
[e-mail]

 

Gullkornið á sunnudegi

„Success is the ability to go from one failure to another with no loss of enthusiasm.“

Sir Winston Churchill

Hvernig á umræðan að vera, Halldór?

Í tengslum við all sérstæðan spádóm sinn á dögunum, um að Ísland verði komið í Evrópusambandið fyrir árið 2015, hefur Halldór Ásgrímsson, forsætisráðherra, ítrekað talað um að umræðan hér á landi um Evrópumálin þurfi að þorskast. Þeim ummælum hefur þó ekki fylgt nein útlegging á því hvað átt er við og hvernig umræðan þurfi að vera til þess að Halldór telji hana þroskaða. Reyndar hefur hann sagt að það sé forsenda þess að Ísland geti gengið í Evrópusambandið að umræðan þroskist sem aftur bendir óneitanlega til þess að það sem Halldór eigi við sé að umræðan þurfi að miða að Evrópusambandsaðild til að hún geti talizt þroskuð. Þannig sé um að ræða sama sjónarmið og hjá ófáum öðrum Evrópusambandssinnum að umræða um Evrópumálin sé alls ekki umræða um Evrópumálin nema hún gangi út á það að Ísland eigi að ganga í Evrópusambandið.

Þetta er að vísu ekki í fyrsta skiptið sem Halldór talar út og suður um Evrópumálin og er með yfirlýsingar sem síðan fylgir enginn haldbær rökstuðningur. Skemmst er að minnast ítrekaðra yfirlýsinga hans um að samningurinn um Evrópska efnahagssvæðið (EES) sé að verða úreltur, hafi ekki fylgt þróuninni innan Evrópusambandsins og hvað þetta hét nú allt saman. Þessu fylgdu hins vegar aldrei neitt sem sýndi fram á að þessi gagnrýni ætti við einhver rök að styðjast. Enda hefur Halldór undir það síðasta varla minnst á þetta og sama er að segja um ýmsa aðra sem tóku þátt í þessum grátkór með honum. Það hefur nefnilega einmitt ítrekað verið bent á af aðilum EES-samningsins að hann virki stórvel og jafnvel betur en menn gerðu ráð fyrir í upphafi. Hins vegar sjá Evrópusambandssinnar samninginn í dag fyrir sér sem hindrun fyrir því að koma Íslandi inn í Evrópusambandið og vilja hann því fyrir alla muni feigan sem aftur varpar ljósi á málflutning Halldórs og félaga.

Ég vil bara leggja til við Halldór að hann fari að breyta aðeins til og bæði tala skýrar um Evrópumálin og færa kannski einhver rök fyrir yfirlýsingum sínum ef hann hefur áhuga á því að vera tekinn alvarlega. Hann hefur t.d. ítrekað verið spurður að því af fjölmiðlamönnum í gegnum tíðina hvort hann vilji ganga í Evrópusambandið eða ekki - nú síðast bara fyrir skemmstu - en verður alltaf jafn vandræðalegur og svarar svo einhverju sem hvorki er fugl né fiskur. Sama er að segja um spádóm hans um að Ísland verði komið í sambandið fyrir árið 2015. Honum fylgdi enginn rökstuðningur um það hvað benti til þess að svo yrði.

Þannig að það er kannski ekki að furða að maður spyrji: Hvernig á umræðan að vera, Halldór?

Hjörtur J. Guðmundsson
[e-mail]

 

Hnattvæðing og hagsæld

Miðstýringu stjórnmálamanna á daglegu lífi borgarans hefur verið aflétt að miklum hluta. Mörg stór ríkisfyrirtæki hafa verið seld, má þar helst nefna ríkisbankana tvo og nú nýlega Landssímann. Svipuð þróun hefur átt sér stað erlendis. Þegar einkaaðilar eignast fyrirtækin (eða stofna sín eigin) þá hafa þeir fullkomið frelsi til að hefja útrás og athafna sig á alþjóðavísu. Íslensku bankarnir, Baugur, Össur, Marel og fleiri fyrirtæki hafa frelsi til að athafna sig erlendis.

Ástæðan fyrir hnattvæðingunni er að ríkin sjá sér hag í því að stunduð séu frjáls alþjóðaviðskipti. Jafnvel þó að einstaka ríki neiti af pólitískum ástæðum að gefa eftir höft sín á ákveðnar vörur (til dæmis Íslendingar með sjávarútveg og Frakkar með landbúnað) þá er í heildina litið viðurkennt að frjáls viðskipti efla hag þjóðanna. Það eru ekki ríkin sjálf sem standa í alþjóðviðskiptunum heldur leyfa þau fyrirtækjunum að sjá um slíkt.

En af hverju? Nálgumst við viðskipti við þriðja heiminn af kærleikanum einum saman? Líklega ekki. Við leitumst ekki því að skipta við ríki af því að okkur þyki svo vænt um fólkið þar. Hér skal nú ekki gert lítið úr bróðurkærleikanum en hafa ber í huga að manninum er einungis hæft að þykja vænt um sína nánustu, maka, börn, ættingja og svo framvegis, jafnvel þjóð ef þjóðin er lítil eins og Ísland. Nei, þjóðirnar sjá sér það í hag að stunda viðskipti sín á milli. Jafnvel þó að hlýtt sé hugsað til fátæku landanna í suðri og austri, er ljóst að það er beggja hagur að viðskipti eigi sér stað milli þeirra og ,,okkar.”

Það mál vel vera að vinstri menn hafi eitthvað til síns máls þegar þeir segja að einstaka fyrirtæki hafi ráðandi markaðsstöðu á alheimsmarkaði vegna hnattvæðingarinnar. Þá skal hins vegar minnast á að markaðurinn er opinn og í raun og veru endalaus. Það er alltaf hægt að stofna ný fyrirtæki og hefja rekstur. Það gildir sama lögmála í alþjóðaviðskiptum um samkeppni eins og annars staðar. Það er alveg rétt að fyrirtæki sjá ekki um að reka velferðar- og menntakerfið. En gleymum ekki því að frjáls milliríkjaviðskipti auka hagsæld þeirra þjóða sem taka þátt í þeim og skila fjármagni í ríkiskassann þó svo að það fjármagn sé ekki innheimt með beinni skattheimtu. Það er ljóst að sósíalisminn hefur blindað andstæðinga hnattvæðingar að öllu leyti. Hagsæld milliríkjaviðskipta hefur ekkert með hægri-vinstri stjórnmál að gera. Hagsæld af milliríkjaviðskiptum er staðreynd.

Og þá er það stóra spurningin, stafar lýðræðinu ógn sökum hnattvæðingar? Svar mitt er að svo sé ekki. Eins og áður sagði hafa stjórnmálamenn minnkað ítök sín og þá sérstaklega í viðskiptum. Stjórnmálamenn geta í einhverjum tilvikum leyst ágreining um viðskiptasamninga milli ríkja og mótað stefnu alþjóðaviðskipta. Það eru hins vegar þeir einkaaðilar sem viðskiptin stunda sem sjá um restina.

Lýðræðinu stafar frekar ógn af alþjóðastofnunum eða fyrirbærum eins og Evrópusambandinu. Þegar lítill hópur manna tekur afdrífaríkar ákvarðanir fyrir fjöldann án þess að vera kosinn (líkt og framkvæmdarráð ESB gerir) er alltaf hætta á að lýðræðið sé á undanhaldi. Hér skal ekki fullyrt að slíkt eigi sér stað hvorki hjá Sameinuðu þjóðunum eða Evrópusambandinu en hættar er vissulega fyrir hendi. Alþjóðakerfið er að mestu stjórnleysa og því lítil hætta á að lýðræðinu sé ógnað.

Gísli Freyr Valdórsson
[e-mail]

Mánudagspósturinn 27. marz 2006

Maður að nafni Abdul Rahman, sem beðið hafði dóms í Afganistan fyrir að hafa sagt skilið við íslam og tekið kristni fyrir 16 árum, hefur verið látinn laus vegna „skorts á upplýsingum“ og „fjölda lögformlegra galla“ á málinu. Áður hafði hæstiréttur landsins, þar sem íslamistar ráða lögum og lofum, ætlað að dæma manninn til dauða fyrir að hafa hafnað íslam. Í stjórnarskrá landsins er kveðið á um trúfrelsi, en í henni er líka kveðið á um að engin lög í landinu megi brjóta í bága við íslam og þar með Sharia-lögin sem m.a. kveða á um að þjófum skuli refsað með aflimun, konur eigi að hylja líkama sinn frá hvirfli til ilja og skuli grýttar fyrir framhjáhald. Refsingin fyrir að hverfa frá íslam er hins vegar dauði og það er sú refsing sem stóð til að beita Rahman.

Vestræn ríki höfðu ítrekað hvatt stjórnvöld í Afganistan til að sjá til þess að Rahman yrði ekki tekinn af lífi, sem aftur mun hafa leitt til þess að hann var látinn laus. Rahman er þó enn ekki laus allra mála því málið hefur verið sent aftur til saksóknara til frekari rannsókna. Hæstaréttardómarinn í málinu, Ansarullah Mawlafizada, hefur ítrekað mótmælt afskiptum stjórnvalda af málinu og sagt að þau hefðu ekkert vald til þess þar sem dómstólar landsins væru sjálfstæðir gagnvart framkvæmdavaldinu. Varaði hann Hamid Karzai, forseta Afganistan, við því að afskipti hans myndu leiða til uppreisnar í landinu - heilagt stríð. Sagði dómarinn að eina leiðin fyrir Rahman, til að komast hjá dauðarefsingu, væri að hann tæki upp íslam á ný, en það hafði Rahman þvertekið fyrir og sagst tilbúinn að deyja yrði hann dæmdur til þess.

En hvað sem líður niðurfellingu á máli Rahmans vegna alþjóðlegs þrýstings þá var vilji dómaranna skýr. „Höfnun á íslam er móðgun við guð. Höggvið af honum höfuðið!“ hafði brezka dagblaðið Telegraph eftir múslimaklerkinum Abdul Raoulf við Herati moskuna í Kabul. „Spámaðurinn Múhameð hefur margoft sagt að þeir sem hverfa frá íslam skuli drepnir ef þeir neita að snúa til baka. Íslam eru trúarbrögð friðar, umburðarlyndis, góðvildar og heiðarleika. Þess vegna höfum við sagt honum [Rahman] að ef hann iðrast þess sem hann hefur gert þá munum við fyrirgefa honum,“ hafði BBC eftir Mawlafizada hæstaréttardómara. M.ö.o. eru skilaboðin þessi: „Gerðu eins og við segjum þér eða við drepum við þig.“ Umburðarlyndi? Friður? Einmitt!

Það sem hefur annars gert stöðuna enn erfiðari fyrir Karzai forseta að sögn BBC er að svo virðist sem mikill meirihluti Afgana sé þeirrar skoðunar að Rahman hafi brotið af sér og eigi fyrir vikið skilið að verða líflátinn. Óhjákvæmilega kemur upp í hugann nýleg skoðanakönnun í Bretlandi þar sem 40% brezkra múslima vildu að Sharia-lögin yrðu tekin upp á þeim svæðum í landinu þar sem múslimar eru í meirihluta. Einhverjir hafa haldið því fram að þetta sýni að múslimum finnist þeir ekki hluti af brezku samfélagi, en aðrir hafa hins vegar bent á að mikil áherzla hafi verið lögð á það á undanförnum árum að gera múslimum og öðrum innflytjendum kleift að verða hluti af samfélaginu, en þrátt fyrir það sé niðurstaðan þessi. Niðurstöður könnunarinnar bendi heldur ekki beint til mikils vilja til að aðlagast brezku samfélagi.

Á sama tíma berast fréttir af vaxandi gyðingahatri víða í Evrópu, ekki sízt í Frakklandi þar sem finna má stærsta gyðingasamfélag í álfunni. Um þetta var m.a. fjallað í Staksteinum Morgunblaðsins á laugardaginn. Þar sagði m.a. að í úthverfum Parísar, þar sem innflytjendur frá Norður-Afríku byggju, væri orðið gyðingur skammaryrði. Vitnað er í dagblaðið International Herald Tribune frá því á föstudaginn þar sem kom fram að andúð á gyðingum væri alvarlegt vandamál hjá annarri kynslóð innflytjenda í Frakklandi. Einn viðmælandi blaðsins, ungur blökkumaður, hafði þetta um málið að segja í samtali við það: „Annars vegar eru blökkumenn og arabar, hins vegar gyðingar.“

Fram kom að gyðingar væru af þessum sökum farnir að flýja í stórum stíl frá Frakklandi til Ísraels og að gyðingabörn gætu ekki gengið í skóla hvar sem er. En það sem er kannski mest athyglisvert eru ummæli eins viðmælenda International Herald Tribune, Barbara Levébvre, kennara, sem segir að ávallt hafi verið hart brugðist við þegar gyðingahatur hafi komið frá öfgahópum, þá væntanlega meðal innfæddra Frakka, en þegar slíks varð vart á meðal fólks af erlendum uppruna hafi allir látið eins og þeir tækju ekki eftir því. Þetta er því miður ekkert einsdæmi og er þekkt annars staðar í Evrópu þar sem múslimar eru fjölmennir eins og t.a.m. í Svíþjóð og Danmörku.

Í Fréttablaðinu 23. október 2003 var greint frá niðurstöðum sænskrar rannsóknar sem benti til þess að gyðingahatur væri mjög útbreitt á meðal nemenda af múslímskum uppruna í sænskum skólum og mun meira vandamál en áður hafði verið talið. Ennfremur að gyðingahatur á meðal þessa hóps væri ekki litið jafnalvarlegum augum og gyðingahatur sem ætti rætur sínar í t.a.m. nýnasisma. Þeir sem stóðu að rannsókninni voru tveir fræðimenn við háskólann í Lundi í Svíþjóð; Sverker Oredsson, prófessor, og Mikael Tossavainen frá Sögustofnun háskólans.

Í viðtölum við kennara komust fræðimennirnir að því að kennslu um síðari heimstyrjöldina, eða um ástandið fyrir botni Miðjarðarhafs, væri oft tekið með ofsafengnum mótmælum og slagorðum sem bæru vott um brennandi hatur á gyðingum. Kennari frá Gautaborg hélt því fram að arabískir og aðrir múslímskir nemendur sínir litu á það sem sjálfsagðan hlut að halda því fram „að það hefði verið gott hjá Hitler að myrða gyðingana og verst að honum skyldi ekki takast að drepa fleiri“.

Haft var eftir Lise Egholm, yfirkennara við Raadmandsgade Skole á Norðurbrú í Kaupmannahöfn, að margt benti til þess að sama ástand væri í skólum í Danmörku. „Ef trúuð gyðingafjölskylda væri að hugsa um að koma með börn sín til okkar hingað í skólann mundi ég ráða fjölskyldunni frá því,“ sagði hún og bætti við að í skólanum væru 80% nemenda af múslímskum uppruna. „Margir nemenda okkar hafa palestínskan bakgrunn, og ég veit að það myndu hljótast af því vandræði ef gyðingabarn kæmi í þennan skóla. Þannig er veruleikinn. Svo getum við öll þóst vera pólitískt meðvituð og haldið því fram að öll dýrin í skóginum eigi að vera vinir – en veruleikinn er samt eins og hann er. Því miður held ég að ástandið í dönskum skólum sé ósköp svipað því ástandi sem rannsóknin lýsir í Svíþjóð.“

Hjörtur J. Guðmundsson
[e-mail]

Hvernig getur maður tekið svona fólk alvarlega?

Það virðast engin takmörk fyrir því í hversu marga hringi forystumenn Samfylkingarinnar geta snúist. Nú kalla þeir eftir sjálfstæðri utanríkisstefnu vegna þeirrar stöðu sem upp er komin í varnarmálum þjóðarinnar og vilja þá væntanlega meina að Íslendingar hafi ekki fylgt slíkri stefnu til þessa. Á sama tíma vilja Ingibjörg Sólrún og félagar hins vegar að Ísland gangi í Evrópusambandið þar sem stefnt er að því að koma á einni sameiginlegri utanríkisstefnu fyrir öll aðildarríkin og samhliða því sérstöku embætti utanríkisráðherra sambandsins. Sjálfstæðar utanríkisstefnur ríkjanna munu m.ö.o. þar með heyra sögunni til!

Meðal annars er kveðið á um þetta í fyrirhugaðri stjórnarskrá Evrópusambandsins sem engan veginn er tímabært að afskrifa þó henni hafi verið hafnað af frönskum og hollenzkum kjósendum sl. sumar. Nú er þegar orðið ljóst – sem margir vissu fyrir – að sambandið ætli sér að hunza þær lýðræðislegu niðurstöður og fara í kringum þær með einum eða öðrum hætti. En hvað sem stjórnarskránni sjálfri líður er þegar fyrir margt löngu hafin vinna í Brussel við að setja á stofn sérstaka utanríkisþjónustu fyrir Evrópusambandið sem ætlað er með tíð og tíma að koma í staðinn fyrir sjálfstæðar utanríkisþjónustur aðildarríkjanna.

Það er því ljóst að ef forystu Samfylkingarinnar fengi sínu framgengt, að Ísland gerðist hreppur í hinu fyrirhugaða evrópska stórríki sem leynt og ljóst er verið að þróa Evrópusambandið í að verða, þá mun engin sjálfstæð íslenzk utanríkisstefna verða rekin. Við munum einfaldlega ekki hafa neina heimild til þess lengur. Sú utanríkisstefna sem verður rekin af hálfu sambandsins mun svo sannarlega ekki verða mótuð út frá sjálfstæðum sjónarmiðum Íslands heldur fyrst og fremst sjónarmiðum stóru þjóðanna innan sambandsins eins og flest annað innan þess.

Tvöfeldni forystumanna Samfylkingarinnar í þessum efnum er m.ö.o. alger - sem aftur eru sennilega vinnubrögð sem löngu eru hætt að koma fólki á óvart þegar þessir aðilar eru annars vegar. Persónulega finnst mér þetta þó fyrst og fremst bara hlægilegt. Hvernig getur maður tekið svona fólk alvarlega?

Hjörtur J. Guðmundsson
[e-mail]

(Birtist áður í Morgunblaðinu 23. marz 2006)

Er þetta eðlilegt?

Nú hafa Hollendingar tekið aðlögun innflytjenda föstum tökum. Það á heldur betur að samlaga fólk sem flytja á til landsins að evrópskri menningu. Hvernig fara þeir að því? Jú, þeir láta umsækjendur kaupa og horfa á erótíska dvd-mynd með berbjósta konum og fáklæddum leðurhommum. Fyrir þetta þarf umsækjandinn að greiða 350 evrur, sem hann fær ekki endurgreiddar, falli hann á prófinu, auk þess sem hann þarf að kaupa myndirnar á geisladiski ásamt myndabók með „ósæmilegu“ myndefni. Þetta er víst nauðsynlegt til að undirbúa fólkið undir lífið í Hollandi.

Fólk sem kemur frá evrópska efnahagssvæðinu þarf að sjálfsögðu ekki að gangast undir prófið, enda þarf ekki að aðlaga það að „holenskri menningu“, þar sem uppruna lönd þessa fólks eru meira og minna öll kominn jafn langt og Holland í evrópskri smekkleysu.

Tökum Ísland sem dæmi:
Á hverjum degi geng ég framhjá plaggati nokkru í andyrinu á Háskólanum á Akureyri. Hálf nakin kona liggur þar á bakinu og horfir biðjandi augum á vegfarendur. Fyrir neðan stendur „fuck me“. Pabbi, mamma og börnin horfa saman á ungar konur keppa í því hver sé sætust í bikiní. Keppnin heitir Ungfrú Ísland. Hægt er að horfa á ókeypis myndbönd í ólæstri dagskrá af stúlkum í lágmarksklæðnaði dilla rassinum og barminum með seiðandi hætti í Ríkissjónvarpinu, Skjá einum og Sirkus, meðan beðið er eftir því að almennileg dagsrká hefjist á þessum stöðvum. Sýningarnar eru á einkar hentugum tíma fyrir börnin. Barnastjarnan Silvía Nótt sló í gegn í Júróvisíón í einhverskonar vændiskonu búning – og krakkarnir í skólum landsins syngja: „ég er Silvía Nótt, og þið haldið með mér“. Samtímis þessu kemur upp á yfirborðið holskefla af kynferðisafbrotamálum og afbrigðilegheitum hjá þjóðinni, svo sem eins og furðu há tíðni endaþarmsmaka og munnmaka meðal krakka á grunnskóla aldri.

Aðlaga þarf innflytjendur að evrópskri menningu, og hollensk yfirvöld telja sig vita hver kjarni hennar er.

Sindri Guðjónsson

Mánudagspósturinn 20. marz 2006

Það er orðið nokkuð síðan maður heyrði íslenzka Evrópusambandssinna halda því fram að einhverju marki að samningurinn um Evrópska efnahagssvæðið (EES) væri að líða undir lok hvað úr hverju, hefði ekki fylgt þróuninni innan Evrópusambandsins og hvað þetta hét nú allt saman. Ástæðan er líklegast sú að þeir séu smám saman að átta sig á því sjálfir að aðeins sé um þeirra eigin óskhyggju að ræða en ekki staðreyndir, enda hafa þeir aldrei getað fært nein haldbær rök fyrir því að EES-samningurinn eigi við einhvern lasleika að stríða þegar óskað hefur verið eftir þeim – sem hefur ítrekað verið gert.

Það hefur einmitt þvert á móti verið ítrekað staðfest á undanförnum árum af aðilum EES-samningsins að hann sé við hestaheilsu. Gildir þá einu hvort um er að ræða íslenzk stjórnvöld, norsk stjórnvöld, ráðherraráð EES eða Evrópusambandið. Nú síðast kom þetta skýrt fram bæði í opinberri heimsókn Geirs Haarde, utanríkisráðherra, til Noregs og í máli Richards Wright, umsjónarmanns samskipta Evrópusambandsins við EFTA ríkin, í heimsókn hans til Íslands í síðustu viku. Hvað Noreg annars áhrærir er athyglisvert að núverandi vinstristjórn telur að rekstur EES-samningsins gangi vel rétt eins og hægristjórnin sem var við völd á undan henni.

Svo haldið sé áfram um Norðmenn þá má einnig geta þess að enginn er kominn til að segja að dagar EES-samningsins yrðu taldir jafnvel þó Norðmenn tækju upp á þeirri vitleysu að ganga í Evrópusambandið eins og sumir eiga það til að fullyrða. Björn Bjarnason, dómsmálaráðherra, hefur m.a. bent á að þegar verið var að semja um EES-samninginn fyrir rúmum áratug síðan bjuggust allir við því að Norðmenn myndu samþykkja aðild að Evrópusambandinu í þjóðaratkvæðagreiðslunni 1994, þá ekki sízt ráðamenn í Brussel. Þrátt fyrir það var engan bilbug að finna á þeim sem stóðu að samningaviðræðunum að halda þeim áfram. M.ö.o. er aðild Norðmanna að EES-samningnum engin forsenda fyrir áframhaldandi tilvist hans. Þess utan er auðvitað ekkert sem bendir til þess að Norðmenn eigi eftir að ganga í Evrópusambandið.

Ég er raunar þeirrar skoðunar persónulega að við Íslendingar gætum hæglega staðið fyrir utan Evrópusambandið án EES-samningsins og er þar sammála t.a.m. Ragnari Árnasyni, hagfræðiprófessor, og fleirum. Hins vegar sef ég ágætlega þrátt fyrir aðild Íslands að EES-samningnum, enda felur hann auðvitað í sér margfalt skárra hlutskipti fyrir Ísland en nokkurn tímann Evrópusambandsaðild, enda himinn og haf þar á milli eins og margoft hefur verið bent á. Nóg ætti að vera að nefna að EES-samningurinn tekur aðeins til innri markaðar Evrópusambandsins og hefur fyrir vikið aðeins með lítið brot af lagasetningu þess að gera.

Raunin er einfaldlega sú að íslenzkir Evrópusambandssinnar, sem á sínum tíma sáu EES-samninginn fyrir sér sem leið til að koma Íslandi inn í Evrópusambandið um bakdyrnar, hafa nú á undanförnum árum farið að upplifa samninginn sem hindrun í vegi þess að koma okkur inn í sambandið. Því vilja þeir hann feigan og hafa reynt að grafa undan honum á alla lund með ótímabærum sjúkrasögum og andlátsspám. Eins og áður segir er hér þó aðeins um að ræða óskhyggju þessara aðila sem sést einna bezt á því að aldrei hefur verið hægt að sýna fram á að hún ætti við einhver rök að styðjast.

Hjörtur J. Guðmundsson
[e-mail]

(Birtist einnig í Blaðinu 21. marz 2006)

Herinn fer; ný tækifæri

Íslandi er nú ekki öllu lokið þó að Bandaríkjaher dragi saman seglin á Keflavíkurflugvelli. Jafnvel þó að vinstrimenn hafi ekkert til málanna að leggja annað en að gera grín af ríkisstjórninni er ljóst að fjölmörg tækifæri liggja fyrir Íslendinga. Það skal ekki gleyma því að á Keflavíkurflugvelli hafa búið rúmlega 5000 manns og í raun má segja að þar sé allt til alls. Hér langar mig til að viðra mína framtíðarsýn á þessi mál. Einhverjum kann að finnast þetta langsótt en það sem hér er skrifað er skrifað með langtímamarkmið í huga. Hér er þó aðeins farið yfir skipulagsmál og möguleikana á nýtingu svæðisins. Hlutverki Gæslunnar og öðrum öryggis- og varnarmálum mun ég gera skil síðar.

Nú liggur ljóst fyrir eins og áður sagði að Bandaríkjaher mun draga saman seglin á Keflavíkurflugvelli. Helsta starfssemi hersins hefur verið í kringum þær þotur sem nú eru þar staddar (þyrlurnar eru ,,fylgihlutur” þotanna). Jafnframt því hefur þar verið ratsjárstöð og annars konar starfsemi Bandaríkjahers, en þó ekki mikil.

Íslendingar eru sjálfbjarga þjóð. Ég hef ekki áhyggjur af því að minn gamli heimabær, Keflavík, og næsta nágrenni muni þjást vegna breyttra aðstæðna. Það má vel vera að þessar breytingar hitta suma illa fyrir og til þess skal að sjálfsögðu tekið fullt tillit, enda ekki þeim að kenna. Það hefur hins vegar legið í loftinu lengi að þessara breytinga væri von og það er gaman að sjá viðbrögð bæjarstjóra Reykjanessbæjar sem eru full af jákvæðni og framtíðarhugmyndum.

Á meðan Ingibjörg Sólrún hlakkar yfir ,,vandræðum” ríkisstjórnarinnar hafa þeir sem af einhverri alvöru vilja fjalla um málið þegar hafið vinnu að úrlausnum bæði varna landsins og atvinnu- og lífskjörum á Suðurnesjum. Á meðan Ingibjörg hefur ekkert til þeirra mála að leggja (enda hefur hún ekkert vit á varnarmálum eins og hún hefur svo oft orðið uppvís af) ætti hún að hafa sig hæga leyfa öðrum að leysa málið.

Eins og áður sagði hafa yfir fimm þúsund manns búið á Keflavíkurflugvelli. Þar er allt til alls, hús og íbúðir, verslanir, skólar, kirkjur, sjúkrahús, íþróttahús, veitingastaðir, kvikmyndahús og svo frv. Í stað þess að reisa ,,nýtt” bæjarfélag með öllu tilheyrandi er allt meira og minna tilbúið fyrir íbúa Keflavíkurflugvallar.

Í stuttu máli vil ég að eftirfarandi verði gert.

1. Flugvöllurinn í Vatnsmýrinni verði rifinn og landið nýtt undir annað. Líklega er bæði hægt að nýta það undir íbúðarhverfi og útivstarsvæði, en það er nú efni í aðra umræðu.
2. Innanlandaflug verði flutt til Keflavíkur og í stað tveggja flugvalla (eins og nú er) verði rekinn einn flugvöllur. Varla þarf að taka fram að það er auðvitað miklu hagkvæmara. Flugstarfssemi Landhelgisgæslunnar verði líka flutt til Keflavíkur þó svo að stjórnstöð hennar geti verið áfram í Skógarhlíð.
3. Hugsanlega má bæta Reykjanesbrautina enn frekar. Nú fer brátt að ljúka tvöföldun brautarinnar en það mætti bæta við fleiri akreinum eða koma á lest þar á milli. Tal um að setja á stofn hraðlest á milli Keflavíkur og Höfuðborgarsvæðisins hefur hingað til ekki fallið í góðann jarðveg enda hefur ekki þótt þörf fyrir hana. En með meira flugi í Keflavík og engu í Reykjavík er hugsanlega kominn grundvöllur fyrir einhverju slíku.
4. Keflavíkurflugvöll væri hægt að nýta undir margt. Eins og áður sagði er þar allt til staðar. Hægt væri að nýta gömlu flugstöðina, flugskýlin og fleiri byggingar sem tengst hafa flugi undir ýmisslegt. Ísland á t.a.m. mjög góða flugvirkja, hægt væri að stofna fyrirtæki sem þjónustar flugvélar.

Uppbyggingu fyrirtækja er viðskiptamanna að ráða úr. Nú á dögum eru íslenskir viðskiptamenn fullir af hugmyndum og ég hef ekki áhyggjur af því að þarna leggist allt í eyði. Einhverjir hafa nefnt hugmyndir um háskólaþorp, það er hægt að hugsa margt vitlausara. En mig langar að líta á þetta frá stjórnmála viðhorfi. Eg tel að markaðurinn og frjáls viðskipti muni leysa úr öðru. Eg er þess fullviss að Íslendingar muni nýta vel það sem fyrir er á Keflavíkurflugvelli.

Höfuðborgarsvæðið er ekki að minnka. Það þarf að styrkja tengslin á milli Suðurnesja og höfuðborgarsvæðisins þannig að þetta sé sama atvinnu og íbúðarsvæðið. Hafnarfjörður og Keflavík geta enn vaxið í áttina hvort að öðru.

Vonandi fara íslenskir stjórnmálamenn að sinna skipulagsmálum með framtíðarsýn í huga. Það er ekki langt í að það þurfi að bæta veginn á milli Reykjavíkur og Selfoss, jafnvel þó að nýbúið sé að bæta veginn vesta við Hellisheiði. Það er nýjasta dæmið um að skammtímasýn þar sem aðeins er verið að ,,redda” hlutunum þangað til næsta vandamál kemur upp.

Það sem ég er hér að reyna að sýna fram á að ef stjórnvöld halda áfram að hafa viðskiptaumhverfi á Íslandi aðlagandi eru ótal tækifæri í nýju bæjarfélagi. Ef stjórnmálamenn átta sig á því að þarna liggja möguleikar og setja ekki stein í götu þeirra þá munu viðskipta- og athafnamenn láta til skarar skríða og nýta svæðið vel.

Á meðan aðrir leysa vandamál getur Ingibjörg Sólrún haldið áfram að reyna að slá pólitískar keilur með því að gera lítið úr ríkisstjórninni. Það hins vegar hjálpar engum, sérstaklega ekki íbúum Keflavíkur og nágrennis.

Góða helgi...

Gísli Freyr Valdórsson
[e-mail]

Pólitísk rétthugsun

Við lifum í nútímasamfélagi. Við erum stöðugt minnt á að ýmsar skoðanir sem viðgengust á árum áður dugi ekki lengur. Í „nútímaþjóðfélagi“ er meira umburðarlyndi og meira svigrúm til frjálslyndari skoðana en áður hefur viðgengist. Það er að sjálfsögðu allajafna hið besta mál. Fólk áttar sig t.a.m. á því að það er ekki lengur hlutverk hins opinbera að móta skoðanir okkar eða lífsstíl heldur myndum við okkur skoðanir og tökum ákvarðanir út frá þeim og stöndum síðan og föllum með þeim ákvörðunum. Tjáninga- og skoðanafrelsi er líklega einn mikilvægasti hlekkurinn í frjálslyndu þjóðfélagi.

En andstæðinga tjáningar- og skoðunarfrelsisins er víða að finna. Fólk sem er uppfullt af pólitískum rétttrúnaði og getur engan veginn unað því að til séu aðrir sem hafa aðrar skoðanir en það sjálft á lífinu og tilverunni. Því þarf að kæfa þær skoðanir í fæðingu, koma í veg fyrir að þær heyrist með því að viðhalda ótta meðal fólks um einhvers konar félagslega útskúfun, að það verði sett á svarta lista og eigi sér ekki aftur viðreisnar von. Það er einkennilegt þegar „frjálslynda“ fólkið, sem við erum jú vonandi sem flest, ætlar að banna öðrum að hafa skoðanir af því að þær einfaldlega „passa“ ekki við nútímann.

Samtökin ’78 eru einn slíkra aðila eins og hr. Karl Sigurbjörnsson, biskup Íslands, fékk að reyna í byrjun ársins. Og nú hafa samtökin kært Gunnar Þorsteinsson, forstöðumann Krossins, fyrir grein sem hann ritaði í Morgunblaðið 26. febrúar sl. þar sem hann lýsti þeirri skoðun sinni að það þjónaði ekki hagsmunum barna að alast upp hjá samkynhneigðum pörum. Burtséð frá því hvað fólki kann að finnast um skoðanir Gunnars er vert að spyrja hvort það telji rétt að banna forstöðumanni fríkirkjusafnaðar að hafa þessa skoðun og lýsa henni yfir? Á pastorinn í Kópavogi yfir sér dóm vegna ummæla sinna? (Rétt er að taka fram að ég tel ekki að Samtökin ’78 tali fyrir munn allra samkynhneigða á Íslandi.)

Gunnar er kærður á grundvelli 233a gr. almennra hegningalaga þar sem segir að „hver sem með háði, rógi, smánun, ógnun eða á annan hátt ræðst opinberlega á mann eða hóp manna vegna þjóðernis þeirra, litarháttar, kynþáttar, trúarbragða eða kynhneigðar sæti sektum eða fangelsi allt að 2 árum.“

Nú skarast á tillitsemi og umburðarlyndi. Samtökin ’78 ætlast til þess að þeim sé sýnd tillitsemi annars eigi sá sem það ekki gerir það á hættu að verða ákærður. Formaður samtakanna hefur borið það eitt fyrir sig að skrif Gunnars hafi „sært“ marga meðlimi samtaka hennar. Það særði líklega ekkert sannkristna þegar ung stúlka, „krossfest“, var keyrð fáklædd í vagni niður Laugaveginn í Gay Pride göngu samtakanna fyrir örfáum árum? Jú, ætli það hafi ekki gert það, en hins vegar réð umburðarlyndi þeirra ferðinni þrátt fyrir skortinn á ,,tillitsemi” umsjónarmanna göngunnar.

En það furðulegasta við kærumál Samtakanna ’78 er að ef forsvarsmenn þeirra eru ósáttir við ummæli Gunnars liggur beinast við að svara honum. Ef hann hefur jafn rangt fyrir sér og samtökin vilja meina ætti það að vera hægðarleikur. Það að samtökin skuli hins vegar kjósa að kæra Gunnar bendir ekki til þess að málefnastaða þeirra sé ýkja sterk. Það kemur hins vegar ekki á óvart í tilfelli þessara samtaka sem hafa í gegnum tíðina byggt baráttu sína að stóru leyti á pólitískri rétthugsun og þeirri skoðanakúgun sem hún felur í sér og treyst á að þau gætu þannig kæft niður alla gagnrýni á sig og sinn málstað.

Staðreyndin er sú að enginn er yfir gagnrýni hafinn, hvorki Samtökin ’78 né aðrir. Samtökin hafa í gegnum tíðina óspart gagnrýnt Gunnar Þorsteinsson og aðra fyrir trú þeirra og skoðanir þeirra á samkynhneigð og m.a. ráðist heiftúðlega gegn Þjóðkirkjunni, biskupi Íslands og ófáum fríkirkjusöfnuðum.

Og sumir þingmenn hafa jafnmikið umburðarlyndi og Samtökin ’78. Það eru aðeins örfáar vikur síðan þingmaður Samfylkingarinnar hvatti þá presta landsins sem ekki hafa viljað lýsa því yfir að þeir séu tilbúnir að gefa saman samkynhneigð pör, að láta af afturhaldssemi sinni og fordómum. Með þessu var þingmaðurinn (fyrirgefið, þingkonan) að lýsa því yfir að hennar pólitísku skoðanir væru hafnar yfir trúarsannfæringu séranna. Þeir sem telja að hjónaband sé aðeins á milli karls og konu eru útmálaðir sem fordómafullir afturhaldssinnar. Skemmst er þó frá því að segja að íslenska orðabókin skilgreinir hjónaband sem samband milli karls og konu. Kannski að ritstjórar hennar séu að sama skapi bara fordómafullir afturhaldssinnar?

Gisli Freyr Valdórsson
[e-mail]

Greinin birtist áður í morgunblaðinu þann 11.mars 2006

Mánudagspósturinn 13. marz 2006

Í Silfri Egils í gær (12. marz) var m.a. rætt um vangaveltur Valgerðar Sverrisdóttur, iðnaðar- og viðskiptaráðherra, sem hún viðraði í grein á heimasíðu sinni í síðustu viku þess efnis að hugsanlega væri hægt að taka upp evruna hér á landi og gerast aðilar að Efnahags- og myntbandalagi Evrópusambandsins án þess að ganga í sambandið sjálft. Meðal gesta voru Jónína Bjartmarz, þingmaður Framsóknarflokksins, og Einar Oddur Kristjánsson, þingmaður okkar sjálfstæðismanna. Einar sagði þessar vangaveltur Valgerðar fráleitar og uppskar í kjölfarið ákúru frá Jónínu á þeim forsendum að hann væri þar með að tala gegn mati okkar helztu sérfræðinga í þessum efnum og nefndi því til staðfestingar til sögunnar Stefán Má Stefánsson, lagaprófessor, og Guðmund Magnússon, hagfræðiprófessor, auk þess sem hún sagði málið til skoðunar hjá Evrópufræðasetrinu á Bifröst.

Ekki veit ég hvað Jónína hefur haft fyrir stafni undanfarna daga en hún hefur allavega nokkuð ljóslega ekki eytt of miklum tíma í að fylgjast með fjölmiðlum, allavega ekki í tengslum við þetta tiltekna mál. Vissulega sagði Stefán Már að hann teldi það mögulegt að taka upp evruna án aðildar að Evrópusambandinu sjálfu, þ.e. lagalega séð, en sagði málið vitanlega ekki sízt vera pólitísks eðlis. Það má líka vel vera að þetta sé til skoðunar á Bifröst, en forstöðumaður Evrópufræðasetursins og klárlega einhver mesti Evrópusambandssinni landsins, Eiríkur Bergmann Einarsson, gaf engu að síður lítið fyrir vangaveltur Valgerðar í viðtali við NFS sl. fimmtudag, það væri einfaldlega ekki hægt að taka upp evruna án aðildar að Evrópusambandinu.

Og sama gerðu ófáir aðrir af þessu tilefni s.s. Tryggvi Þór Herbertsson, forstöðumaður Hagfræðastofnunar Háskóla Íslands, Peter Dyrberg, forstöðumaður Evrópuréttarstofnunar Háskólans í Reykjavík, utanríkisráðherra, fulltrúar bæði Evrópusambandssinna og sjálfstæðissinna sem og Evrópusambandið sjálft þegar sendiherra sambandsins gagnvart Íslandi og Noregi leitaði eftir viðbrögðum frá Brussel við grein Valgerðar. Sumir þessara aðila hafa margoft bent á að Evrópusambandsaðild væri forsenda þess að hægt væri að taka upp evruna hér á landi til viðbótar við marga aðra. Davíð Oddsson, fyrrverandi forsætisráðherra og núverandi seðlabankastjóri, hefur þannig t.a.m. margoft bent á þetta, síðast í setningarræðu sinni á landsfundi Sjálfstæðisflokksins sl. haust. Og um svipað leyti sagði Eiríkur Guðnason, seðlabankastjóri, í ræðu á aðalfundi Landssambands smábátaeigenda að það væri tómt mál að tala um að taka upp evru án aðildar að Evrópusambandinu.

Þannig að ég veit ekki hvað Jónína var eiginlega að tala um þegar hún sagði Einar Odd tala gegn helztu sérfræðingum okkar í þessum málum. Hún sem þó situr í Evrópustefnunefnd forsætisráðuneytisins og ætti því að fylgjast sæmilega með þessum málum hefði maður haldið. Tja, nema þetta sé til marks um að íslenzkir Evrópusambandssinna séu orðnir svo slæmir á taugum að þeir telji ekki bara að sjónarmið þeirra, sem andsnúnir eru aðild að Evrópusambandinu, ekki gjaldgeng í umræðunni um Evrópumál hér á landi heldur að sama gildi einnig um álit sérfræðinga sem eru þeim ekki hagstæð?

Í sjálfu sér kæmi það manni ekki á óvart. Íslenzkir Evrópusambandssinnar, þ.e. forystumenn þeirra, virðast verða örvæntingarfullari með hverjum deginum. Birtingarmynd þess er þó mismunandi eftir einstaklingum eins og gengur og gerist. Sumir eru að því er virðist alveg hættir að tjá sig um Evrópumálin, allavega að fyrrabragði, á meðan aðrir koma með arfavitlaus og örvæntingarfull útspil eins og Valgerður í síðustu viku og Halldór Ásgrímsson í byrjun febrúar. Já eða bara Jónína Bjartmarz í Silfri Egils í gær. Samhliða því er síðan gjarnan kvartað sáran yfir tilfinnanlegum skorti á umræðum um málaflokkinn hér á landi - þ.e.a.s. frá þeirra eigin hlið.

Annars sagði Ágúst Ólafur Ágústsson, varaformaður Samfylkingarinnar sem einnig var á meðal gesta Egils, orðrétt í umræðunum um vangaveltur Valgerðar: „Evran er stærsti kosturinn við aðild að ESB, það liggur alveg ljóst fyrir." Ég segi nú bara að ef evran er stærsti kostur Evrópusambandsaðildar þá býð ég ekki mikið í hina “kostina”.

---

Annars rakst ég á stórmerkilega frétt á vef Ríkisúrvarpsins á laugardaginn þess efnis að Pólverjar á Íslandi væru orðnir svo fjölmennir að það hamlaði aðlögun þeirra að íslenzku samfélagi. Ég satt að segja hélt ekki að ástandið væri orðið svo alvarlegt strax. Sú sem þetta segir er pólsk kona að nafni Barbara Gunnlaugsson sem búið hefur hér á landi í tólf ár. Í samtali við Ríkisútvarpið sagði hún þetta einkum stafa af því að lítið ýtti á Pólverjana að læra íslenzku og aðlagast samfélaginu, þeir þyrftu í raun ekki mikið að leita út fyrir eigin hóp. Þarna er auðvitað um alvarlegt mál að ræða ef satt reynist sem er allrar athygli vert. Það er ljótt ef við Íslendingar ætlum að feta sömu leið og nágrannaþjóðir okkar hafa gert á liðnum árum og áratugum og lent í miklum ógöngum vegna.

---

Að lokum vil ég lýsa yfir fullum stuðningi við skrif Hlyns Jónssonar, formanns Ungra frjálshyggjumanna, og fleiri á undanförnum dögum sem gagnrýnt hafa fóstureyðingar - sem réttast væri að nefna fósturdeyðingar, enda felur sá gjörningur sannarlega í sér að verið sé að deyða manneskju en ekki einhvern hliðstæðan verknað og meindýraeyðingu eða annað slíkt. Hugtakið, sem til þessa hefur lengst af verið notað, er þannig í engu samræmi við alvarleika þess verknaðar sem fósturdeyðing sannarlega er.

Hjörtur J. Guðmundsson
[e-mail]

 

Samtökin '78 - Andstæðingar tjáningarfrelsisins

Andstæðinga tjáningarfrelsisins er víða að finna. Fólk sem er uppfullt af félagslegum rétttrúnaði og getur engan veginn unað því að til séu aðrir sem hafa aðrar skoðanir en það sjálft á lífinu og tilverunni. Því þarf að kæfa þær skoðanir í fæðingu, koma í veg fyrir að þær heyrist með því að viðhalda ótta meðal fólks um einhvers konar félagslega útskúfun, að það verði sett á svarta lista og eigi sér ekki aftur viðreisnar von. Manni verður óhugnanlega hugsað til alræðisríkja síðustu aldar. Samtökin ’78 eru einn slíkra aðila eins og hr. Karl Sigurbjörnsson, biskup Íslands, hefur m.a. fengið að reyna. Og nú hafa samtökin kært Gunnar Þorsteinsson, forstöðumann Krossins, fyrir grein sem hann ritaði í Morgunblaðið 26. febrúar sl. þar sem hann lýsti þeirri skoðun sinni að það þjónaði ekki hagsmunum barna að alast upp hjá samkynhneigðum pörum.

Gunnar er kærður á grundvelli 233a gr. almennra hegningalaga þar sem segir að „hver sem með háði, rógi, smánun, ógnun eða á annan hátt ræðst opinberlega á mann eða hóp manna vegna þjóðernis þeirra, litarháttar, kynþáttar, trúarbragða eða kynhneigðar sæti sektum eða fangelsi allt að 2 árum.“ Ekki er ætlunin að eyða mörgum orðum í það hversu mikil aðför þessi lagagrein er að frelsi fólks til að tjá skoðanir sínar, en þess í stað skal bent á góða grein eftir Teit Björn Einarsson á Deiglan.com þar sem um það er fjallað. Þess utan má vel gera sér í hugarlund að Gunnar gæti að sama skapi kært Samtökin ’78 fyrir að ráðast á sig vegna trúar sinnar, enda grundvallast skoðanir hans á þessum málum á henni. Það er aftur ágætt dæmi um það hversu fáránlega opin fyrir túlkun þessi lagagrein er.

Ekki er annars langt síðan sænski hvítasunnupresturinn Åke Green var kærður fyrir að segja m.a. í predikun að samkynhneigð væri „afbrigðileg, hræðilegt krabbameinsæxli í líkama samfélagsins.“ Hann var sakfelldur í undirrétti en síðan sýknaður bæði í áfrýjunarrétti og hæstarétti Svíþjóðar. Rökstuðningurinn fyrir sýknuninni var sá að þrátt fyrir að ummæli Green brytu í bága við sænsk lög þá væru allar líkur á því að hann myndi verða sýknaður fyrir Mannréttindadómstóli Evrópu yrði hann sakfellur í Svíþjóð í ljósi fyrri úrskurða réttarins sem byggðir væru á 9. grein Mannréttindasáttmála Evrópu. Að mati réttarins gengu ummæli Green ekki lengra en það sem fram kemur í Biblíunni í þessu sambandi, en lögmaður hans bar því við að sakfelling bryti í bága við trúfrelsi hans. Ljóst er að ummæli Gunnars eru langtum vægari en nokkurn tímann ummæli Åke Green.

En hvað sem öllum dómsmálum líður þá gildir einfaldlega það sama í þessu tilfelli eins og öðrum að ef Samtökin ’78 eru ósátt við ummæli Gunnars liggur beinast við að svara honum. Ef hann hefur jafn rangt fyrir sér og samtökin vilja meina ætti það að vera hægðarleikur án þess að þurfa að blanda dómstólum í málið. Það að samtökin skuli hins vegar kjósa að kæra Gunnar bendir ekki til þess að málefnastaða þeirra sé ýkja sterk. Það kemur hins vegar ekki á óvart í tilfelli þessara samtaka sem hafa í gegnum tíðina byggt baráttu sína að stóru leyti á félagslegri rétthugsun og þeirri skoðanakúgun sem hún felur í sér og treyst á að þau gætu þannig kæft niður alla gagnrýni á sig og sinn málstað.

Staðreyndin er sú að enginn er yfir gagnrýni hafinn, hvorki Samtökin ’78 né aðrir. Samtökin hafa í gegnum tíðina óspart gagnrýnt Gunnar Þorsteinsson og aðra fyrir trú þeirra og skoðanir þeirra á samkynhneigð og í því sambandi m.a. ráðist heiftúðlega gegn Þjóðkirkjunni og biskupi Íslands. En enginn má gagnrýna málstað eða málflutning samtakanna, þá er sá hinn sami úthrópaður vondur maður, fordómafullur hommarhatari eða eitthvað þaðan af verra í krafti félagslegrar rétthugsunar og fær síðan kæru í hausinn í stað þess að nálgast sé málin með málefnalegum hætti. Þar á bæ er augljóslega enginn vilji fyrir slíku frekar en fyrri daginn.

„Það er enginn skaði þó meiningarmunur sé, heldur getur orðið skaði að hversu meiningunum er fylgt. Fullkomin samhljóðan meininga hjá mörgum mönnum getur aðeins verið, þar sem er fullkomin harðstjórn, og enginn þorir að láta uppi það, sem hann meinar ...“ -Jón Sigurðsson, forseti (1841).

Hjörtur J. Guðmundsson
Gísli Freyr Valdórsson
Sindri Guðjónsson

[e-mail]

Geðvondur þingmaður

,,Best að svara þessum andskotum..”
- Yfirskrift á pistli sent út af póstlista Magnúsar Þórs Hafsteinssonar.

Enn og aftur fer Magnús Þór Hafsteinsson þingmaður Frjálslynda flokksins (sem annars er ekki mjög frjálslyndur) mikinn á heimasíðu sinni. Í þetta sinn tekur hann út reiði sína á Staksteinum Morgunblaðsins. Staksteinar voru víst eitthvað vondir við hann um helgina og jafnaðargeðsmaðurinn Magnús sættir sig auðvitað ekki við einhverja gagnrýni.

Það er nú ekki ætlun mín að taka sérstaklega upp hanskann fyrir Morgunblaðið, þó að um ágætis blað sé að ræða. Það er hins vegar athyglisvert þegar ,,háttvirtur” þingmaður eins og Magnús á víst að vera æsir sig á þennan hátt og skrifar eitthvað út í loftið án þess að færa fyrir því nokkur rök. Hann byrjar á því að segja Staksteina ,,hendi skít” í andstæðinga Sjálfstæðisflokksins. Seinna í greininni segist hann þó aldrei lesa blaðið en fer þó frjálsum orðum um að kalla það málgagn Sjálfstæðisflokksins og málpípu sérhagsmunaíhaldsins, hvað sem það nú er. Vonandi á hann ekki við Íhald.is, þó að við séum jú nokkuð sérstakir.

Gagnrýni Moggans var þó ekki harðari en það að höfundi Staksteina fannst skrýtið að þingmaður Frjálslynda flokksins skyldi kenna fjölmiðlum og stjórnarmeirihlutanum um minnkandi traust almennings til þingsins. Já, þetta er sami þingmaður og skrifaði fullur inn á spjallvef um það að hann vildi ,,... fljúga svo norður í Eyjafjörð yfir Kjöl, sprengja Stebbafr og Halldór Blöndal til helvítis, snúa svo til baka yfir heiðina og bomba Björn Bjarna og borgarstjórnaminnihlutan hálfa leið til andskotans og lenda svo við gamla flugturninn á Reykjavíkurflugvelli og hrynja í það á kránum í Miðbænum.”

Magnús heldur síðan langa tölu um að þetta minnkandi traust almennings til Alþingis sé allt Sjálfstæðismönnum að kenna. Ekki er Magnús þó málefnalegri en svo að hann fer með dylgjur og rógburð um menn og maka þeirra.

Magnús segir m.a. ,,Einn af þingmönnum Sjálfstæðisflokksins er nýorðinn stjórnarformaður eins olíufélaganna sem grunuð eru um að hafa stolið milljörðum af viðskiptavinum sínum.”
Hann gleymir því þó að minnast á það að það eru nýjir eigendur að þessu olíufélagi sem ekkert ólöglegt hafa gert.

Og hinn rólegi þingmaður heldur áfram, ,,Við getum líka litið til þess að núverandi fjármálaráðherra Sjálfstæðisflokksins er hugsanlega flæktur í alvarlegt fjármálahneyksli eftir brask með stofnfjárlhluti [...] Hann er þá ekki sá eini af núverandi þingmönnum Sjálfstæðisflokksins sem hefur verið viðriðinn vafasama gjörninga á fjármálasviðinu.”
Þetta eru sterkustu rök Magnúsar. Svona svara hann gagnrýni. Hann sakar menn um að vera ,,hugsanlega” flækta í eitthvað og einhverjir aðrir hafi verið viðrinir eitthvað vafasamt.

En það besta kom í lokin, lesum nú vel og vandlega, ,,Ég gæti líka talið upp langan lista og sagt ljótar sögur af því hvernig vilji Alþingis er hreinlega hunsaður af framkvæmdavaldinu. Til að mynda í nokkrum nýlegum þeim tilvikum þar sem þingið hefur verið svo vitlaust að vísa ályktunum sínum til ríkisstjórnarinnar. [...] Ég held ekki. Hér á landi ríkir ekki þingbundið lýðræði, heldur þingbundið einræði og mér dettur ekki einu sinni í hug að fara að snobba fyrir þessu rugli sem oft er í gangi við Austurvöll.
Ég bara vinn þarna.”

Það er nú gott að vita að Magnús bara vinnur þarna. Er það ekki stóralvarlegt mál ef vilji Alþingis er hunsaður af framkvæmdarvaldinu? Ætlar Magnús bara að sitja á þessum langa lista og ljótum sögum og ekkert að aðhafast? Hvað er orðið um lýðræðið í landinu? Hvar endar þetta allt saman?
Eða er þessi setning Magnúsar kannski bara enn einn rógburðurinn?

Menn eins og Magnús æsa sig við minnstu tilefni. Ef honum er mótmælt brúkar hann munn og kallar menn ljótum nöfnum. Á Alþingi (sem Magnús ber ekki mikla virðingu fyrir) eru menn sem gaspra um málefni án þess að vita nokkuð um þau, þar eru einstaklingar sem halda margra tíma ræður án þess að segja nokkuð bara til þess að tefja mál sem þeim líkar ekki. Þar eru einstaklingar sem kunna ekki að gera bindishnút og neita að ganga með bindi. Þar eru tækisfærirsinnar sem segja A í dag og B á morgun ef skoðankönnun gefur til kynna að A sé ekki vinsælt. Næst stærsti flokkur landsins er enn í ,,stefnumótunarvinnu" þó svo að hann sér búinn að vera starfandi í um sjö ár.

En þó svo að Sjálfstæðisflokkurinn mælist með langmesta fylgið í könnunum er minnkandi traust almennings til Alþingis er víst Sjálfstæðismönnum að kenna. Einmitt.

Og við þetta er svo að bæta að Magnús var óánægður með það að RÚV skyldi ekki rjúfa dagskrá þegar jarðskjálfti varð hér fyrr í vikunni. Samkvæmt hans eigin orðum var ,,einhver sinfónía í gangi” þegar hann ætlaði að stilla á stöðina til að leita sér upplýsingar um skjálftann. Til að öðlast meiri athygli spurði hann síðan forsætisráðherra hvort einhver aðgerðaráætlun væri til um slíkt hættuástand. Vildi þingmaðurinn meina að RÚV hefði gjörsamlega bruðgðis öryggishlutverki sínu.

Það er auðvitað rétt að Rás eitt var ekki snör í snúningum. Ef Magnúsi finnst ,,einhver sinfónía” óþörf ætti hann kannski að snúa sér að framkvæmdarstjóra síns eigin flokks enda gegnir hún því vafasama hlutverki að vera formaður Hollvinasamtaka Ríkisútvarpsins. Það gengur auðvitað ekki að menningarhlutverk RÚV gangi yfir öryggishlutverk RÚV. NFS hefur þó engu ríkisboðnu hlutverki að gegna og sagði frá skjálftanum, það gerði Rás tvö reyndar líka.

Skemmst er þó frá því að segja að það myndaðist ekkert hættuástand.

Gísli Freyr Valdórsson
[e-mail]

Mánudagspósturinn 6. mars 2006

Íslam í Evrópu er heitt málefni í dag, ekki sízt í kjölfar teikningamálsins svokallaða. Ég var gestur Egils Helgasonar í Silfri Egils í gær þar sem við ræddum einmitt um þessi mál. Er skemmst frá því að segja að að mínu mati er vandamálið í þessu sambandi að sjálfsögðu ekki fólkið sjálft, þ.e. múslimarnir. Múslimar eru vitaskuld ekkert verra fólk en hverjir aðrir og þar finnst bæði gott fólk sem og svartir sauðir eins og annars staðar. Munurinn er kannski sá að svörtu sauðirnir á þeim bænum eru sennilega hættulegustu mennirnir sem finnast í heiminum í dag. Ég hef hins vegar persónulega alltaf nálgast innflytjendamálin í heild fyrst og fremst á forsendum einstaklingshyggjunnar vegna þeirrar einföldu staðreyndar að við erum jú öll einstaklingar þegar allt kemur til alls, óháð kynþáttum, trúarbrögðum, kynjum, uppruna o.s.frv. Að mínu mati snýst þetta aðallega um hugsunarhátt. Vitanlega mótar umhverfið fólk allajafna mjög mikið og þar með t.a.m. sá menningarheimur sem það elst upp við.

Það hefur verið sagt um múslima að sú samfélagsgerð sem þeir búi flestir við í múslimskum ríkjum sé að mörgu leyti hliðstæð og sú sem við Evrópumenn bjuggum við á miðöldum, þar sem trúarlegir leiðtogar voru á kafi í veraldlegum málum og höfðu þar gríðarleg áhrif, enda engin sérstök skil á milli trúarlegs og veraldslegs valds þá. Reyndar bara á annan veginn þó því veraldlegir höfðingjar áttu ekki að skipta sér af andlegum málefnum og gátu jafnvel átt á hættu að vera bannfærðir ef þeir vildu ekki hlýta valdi kirkjunnar manna eins og dæmi eru um.

Svona er þetta enn hjá múslimum víðast hvar að því er bezt virðist og þennan heim hafa þeir flutt með sér til Evrópu og komizt upp með vegna fjölmenningarstefnunnar, miskilins umburðarlyndis, barnaskapar og ekki sízt pólitískrar rétthugsunar sem eiga að stóru leyti auðvitað uppruna sinn í slæmri samvizku Evrópumanna vegna nýlendutímans og glæpa nasista í stríðinu. Sambærileg þróun hefur ekki átt sér stað í múslimaheiminum og hér á Vesturlöndum varðandi aðskilnað veraldlegs og andlegs valds og því er þetta allt saman enn í einum graut á þeim bænum eins og ýmsir hafa orðað það.

Ég er sjálfur sannfærður um að minnihluti múslima séu öfgamenn, en ég held engu að síður að það sé ljóst að öfgamennirnir hafi gríðarlega mikil völd á meðal margra múslima, jafnvel mikils meirihluta þeirra. Hliðstætt og var með kaþólsku kirkjuna á miðöldum. Þessir öfgamenn hafa áhrif sín og völd aðallega í krafti ótta og þá auðvitað fyrst og síðast trúarlegs ótta. Fremst í flokki þessara einstaklinga fara hinir svokallaðir ímamar sem virðist hafa ríka tilhneigingu til að verða bókstafstrúaðir öfgamenn. Það er því kannski ekki að furða að ríki eins og Danmörk, Frakkland og Holland hafi verið að reyna að koma slíkum aðilum úr landi.

Vandamálið er þó m.a. það að í krafti nútímatækni geta þessir öfgamenn komið boðskap sínum á framfæri til skoðanabræðra sinna á Vesturlöndum, t.d. í gegnum internetið. Annar galli er að flestir þessara ímama eru þegar komnir með ríkisfang í viðkomandi löndum og því hægara sagt en gert að vísa þeim úr landi. T.d. mun raunin vera sú núna í Danmörku. Rætt hefur verið um það í dönsku ríkisstjórninni að vísa ímömum, sem tóku þátt í að æsa upp hatur í garð Danmerkur og Dana í múslimaheiminum, úr landi en niðurstaðan mun hafa verið sú við nánari athugun að það væri einungis hægt í undantekningartilfellum þar sem þeir eru flestir komnir með danskt ríkisfang.

Ég er alveg viss um að næsta öfgastefna sem við þurfum að takast á við sé íslamisminn sem er sem slíkur alveg sambærilegur á við nasismann, kommúnismann og fasismann eins og Salmann Rushdie og félagar bentu á í yfirlýsingu á dögunum. Sameiginleg einkenni eru t.d. andúðin á gyðingum, andstaða við lýðræðið og hugmyndin um að viðkomandi aðilar séu á einhvern hátt yfir aðra hafnir. Það sem gerir íslamismann hins vegar mun hættulegri og erfiðari viðureignar er að hann skákar í skjóli trúarbragða og spilar á þá aðila á Vesturlöndum sem virðast tilbúnir að umbera allt sem framkvæmt er í nafni þeirra.

Að lokum má nefna að ýmis samtök íslamista, bæði í löndum múslima og í Evrópu, líta þá þróun mjög jákvæðum augum að múslimar flytjist í miklum mæli til Evrópu og Vesturlanda og ýta jafnvel undir hana. Frá þeirra bæjardyrum séð er í raun um svipaða hugmyndafræði að ræða og hjá nasistum með "Lebensraum". Tryggja sér varanleg yfirrráð yfir ákveðnum landssvæðum í krafti fólksfjölda. Þetta er vitaskuld ekkert nýtt í sögunni og má t.d. benda á hvernig nýlendustefnan var framkvæmd í Ameríku. Það má því í raun segja að við séum í dag að verða vitni að nýrri nýlendustefnu sem að þessu sinni beinist gegn Evrópumönnum sjálfum.

Hjörtur J. Guðmundsson
[e-mail]

Tekjuskattur og útsvar; ekki það sama!

Kjartan Magnússon borgarfulltrúi lagði fyrir um hálfu ári fram tillögu um það í borgarstjórn að borgin sýni fordæmi í útgáfu launaseðla og skilgreini þar tekjuskatt greiddan til ríkissins annars vegar og útsvar greitt til sveitafélagsins hins vegar. Guðlaugur Þór Þórðarson hefur ásamt fleiri þingmönnum Sjálfstæðisflokksins lagt fram frumvarp til breytingar á lögum um staðgreiðslu opinberra gjalda. Það felur í sér að launagreiðendum verði skylt að aðgreina útsvarið og tekjuskatt á launaseðlum starfsmanna sinna.

Eins og Vefþjóðviljinn hefur bent á í skýrslu greiða þeir sem hafa undir 262 þúsund krónum í mánaðarlaun meira í útsvar til sveitarfélaga en í tekjuskatt til ríkisins. Þetta er eitthvað sem ekki allir gera sér grein fyrir. Það er nú ekki að fáviskunni einni saman heldur liggur þetta ekki allt ljóst fyrir. Mjög auðvelt er að greiða úr því með því að fyrrnefnt frumvarp nái í gegn.

Í Bandaríkjunum kemur í flestum fylkjum fram á launaseðlum starfsmanna hvernig greiðslu skattanna er háð. Skattgreiðslunni er skipt í ríkisskatt (state tax) annars vegar og alríkisskatt (federal tax) hins vegar. Þar liggur ljóst fyrir hvort og þá hvað mikið af skattgreiðslum starfsmanna fer til fylkisins sem það býr í og hversu mikið fer til Washington. Í mörgum tilfellum eru skattgreiðslur þrískiptar þar sem einnig kemur fram hvernig ríkisskatturinn (state tax) skiptist á milli fylkisins og sveitafélags viðkomandi.

Þetta þýðir það að fólk tekur vel eftir því hvort að Arnold hækkar eða lækkar skatta í Kaliforníu eða hvort að Georg hækkar þá eða lækkar í Washington. Það fer ekkert á milli mála hver er að skattpína eða lækka skatta. Á Íslandi hins vegar koma háskólaprófessorar fram og segja ríkisstjórnina skattpína fólk en minnast ekki einu orði á skattahækkanir (sem líka geta komið fram í auknum þjónustugjöldum) sveitafélaganna. Íbúar Reykjavíkur eiga rétt á að fylgjast betur með skattpíningu R-listans. Að sama skapi geta íbúar Seltjarnarness glatt sig yfir lækkandi útsvari á sínum launaseðlum.

Það er ekkert sem segir að það þurfi að innheimta 36,72% skatt. Í raun ættu íbúar Seltjarnarness að eiga kost á því að þurfa ekki að greiða svo mikinn skatt þar sem hann er í raun lægri. Í stað þess að fá endurgreiðslu í ágúst gætu íbúar sveitafélagsins borgað minna allan ársins hring.

Núverandi (og vonandi fráfarandi) borgarstjórnarmeirihluti hefur ekki viljað taka undir tillögu Kjartans þar sem þeim finnst það líklega of flókið að aðgreina skattgreiðslurnar á þennan hátt. Borgarstjórnarmeirihlutinn heldur líklega að launafulltrúar borgarinnar handskrifi alla launaseðla og reikni launin út með gömlum vasareiknum. Nú, nema þá að R-listamenn vilji ekki að það liggi fyrir svart á hvítu fyrir öllum starfsmönnum sínum hversu mikið þeir greiða í skatt aftur til vinnuveitanda síns. Nú veit ég ekki nákvæmlega hvað flestir starfsmenn borgarinnar eru með í laun. Eg leyfi mér nú samt að giska á að um 60 – 70% þeirra sé með undir 262 þúsund á mánuði.

Það er ekkert flókið við að aðgreina skattgreiðslun launamanna. Hjá flestum fyrirtækjum þýðir það að launafulltrúar þeirra þurfa að bæta við einum dálki í Navision eða hvaða forrit sem þeir nota til að reikna út launin hjá starfsmönnum.

Hér má sjá einfalt dæmi um aðgreiningu skattgreiðslna. Við skulum gefa okkur að Jón Jónsson sé með 175 þús krónur í föst mánaðarlaun og búi í Reykjavík (þar sem útsvarið er í hámarki). Til að einfalda dæmið er ekki gert ráð fyrir yfirvinnu eða neinum öðrum aukagreiðslum. Hins vegar er gert ráð fyrir auka lífeyrissparnaði þar sem hann er vonandi orðinn algengur sem hjá flestum. Að frádregnum lífeyrissparnaði er skattstofninn 161 þúsund. Jafnframt er gert ráð fyrir greiðslu í verkalýðsfélag. Launaseðlar flestra eru nú lengri og með fleiri upplýsingum, s.s. yfirvinna, matarstyrkur, starfsmannafélög og svo frv. Hér að neðan er þó aðeins einfaldasta útgáfa án allra aukatekna eða gjalda.

Jón greiðir um 30 þús. krónur í skatt af launum sínum að frádregnum persónuafslætti sem Ríkið veitir. Hann borgar helmingi meira til borgarinnar heldur en til ríkisins. Þetta vill R-listinn ekki að liggi ljóst fyrir.

Jón Jónsson
Launaliðir	Taxti:	Launaupphæð
Mánaðarlaun	1,00	175.000 kr.	175.000 kr.
175.000 kr.
Frádráttarliðir	Taxti	Frádráttarupphæð
Verkalýðsfélag	1%	1.750 kr.
Lífeyrirssjóður	4%	7.000 kr.
Lífeyrissparnaður	4%	7.000 kr.
Skattstofn	161.000 kr.	23,69%	38.141 kr.
Persónuafsl.	- 29.029 kr.	100%	- 29.029 kr.
Útsvar	161.000 kr.	13,03%	20.978 kr.
45.840 kr.
Útborgað	129.160 kr.
Greitt í ríkissjóð	9.112 kr.
Greitt í útsvar	20.978 kr.
Samt. í skatt:	30.090 kr.

Gísli Freyr Valdórsson
[e-mail]