Fullveldisdagurinn, drögum fána að húni

Þegar landsátakið ,,Veljum íslenskt – og allir vinna”, hófst fyrir nokkru síðan brá undirrituðum nokkuð í brún og taldi hér um gamaldags og úreltan hugsunarhátt að ræða.
En auðvitað er skárra að á þennan hátt sé hvatt til innlendrar verslunar en með tollamúrum og boðum og bönnum.
Verst er þó að hvort tveggja er enn í gangi, svo spurning er hvort þessi herferð, sem er nú studd af helstu þiggjendum ríkisstuðnings og tollaverndar hérlendis, sé ætluð til að auka stuðning við slíkt.
Hins vegar hafa auglýsingar frá landssambandi Bakarameistara í tengslum við þessa herferð verið mikið ánægjuefni. Hafa þeir í auglýsingum sínum hvatt fólk til að draga fána að húni 1. des og síðan reynt að skapa hefð fyrir sérstakri fullveldisköku.
Þó slík hefð væri að mestu byggð í kringum neyslusamfélagið sem ýmsir úthúða, væri það skemmtileg hefð ef fjölskyldur kæmu saman á þessum degi, borðuðu góða köku, hvort sem hún væri bökuð heima eða keypt í bakaríum og töluðu um gildi þessa mikilvæga dags.

Það er ljóst að einhvers staðar verða börn þessa lands að fá fræðslu um mikilvægi þessa dags, ekki virðast þau fá hana í skólum landsins. Áður fyrr var þetta þó alla vega frídagur hjá þeim en er nú víðast hvar bara venjulegur skóladagur.
Í flestum skólum landsins virðist ekki neitt vera gert í tilefni dagsins, en þannig er það ekki alls staðar og er það vel. Sérstaklega skemmtileg hefð hefur myndast að mér skilst í Laugarnesskóla í Reykjavík. Þar er á hverjum degi sérstakur morgunsöngur og hefur undirritaður verið þeirrar ánægju aðnjótandi að vera viðstaddur eitt sinn , var það í tengslum við sumarstarfa minn við upphaf skólastarfs. Sungu börnin þrjú íslensk þjóðlög, og var þemað eðlilega að þessu sinni sumarlög.
En ég heyrði að fyrir ári síðan, á fullveldisdaginn 1. desember höfðu verið sungin Þjóðsöngurinn okkar flotti, sem er vel syngjanlegur ef fólk kann kann hann, sem er í raun það sem helst vantar upp á, ásamt Öxar við ána (þingvallasöngur) og Íslands minni auk þess sem nokkur börn héldu fyrirlestur um fullveldið og baráttuna sem þjóðin átti í til að öðlast það. Á hverjum föstudegi heldur einhver bekkur alltaf einhvers konar leikþátt, eða koma fram á annan hátt, með fyrirlestrum eða einhverju slíku líkt og gert var þá. Þessi stórskemmtilega hefð er eflaust mjög þroskandi fyrir börnin, sem og þau læra um leið um sérstakt mikilvægi daga eins og Fullveldisdagsins.

Aðrir skólar mættu taka eitthvað svipað upp, sérstaklega í tengslum við álíka merkisdaga í sögu þjóðarinnar, þó leitun sé að merkilegri degi. Einnig er nauðsynlegt að skólarnir stuðli að varðveislu menningararfleiðar þjóðarinnar. Undirritaður var vanur því í sínum gamla skóla að á hverjum mánudegi í aðventu að komum við börnin saman í stigagangi skólans, og sungum jólalög og fórum með aðventukvæði þegar kveikt var á kransi skólans. Þó að ekki sé sama hefð í skóla systkina minna, er eitthvað sem betur fer gert í tilefni aðventunnar, þó það mætti vera meira.

Ein helsta stofnunin sem haldið hefur upp á daginn í dag í gegnum árin er Háskóli Íslands, þó hinn almenni stúdent taki lítinn þátt í þeim nú orðið.
Nú virðist vera sem eitthvað eigi að gera til að breyta því, með því að hafa sérstakt þema á hátíðarhöldunum, undir yfirskriftinni ,,Konur og fullveldi”.
Ekki skal hér giskað á hvort þessi nýbreytni hafi áhrif á þátttökuna en í fljótu bragði er ekki augljóst að fullveldið varði annað kynið framar hinu, fyrst og fremst ætti þetta nú að vera hátíðarhöld þjóðarinnar allrar. Hvað kemur þá næst, ,,Karlar og fullveldi”, eða verður kannski einhverri annarri stjórnmálastefnu en feminisma gerð skil í fullveldishátíðum Háskóla Íslands í framtíðinni?

En hvort sem þú lesandi góður ert karl eða kona, ungur eða gamall, ljóshærður eða dökkhærður ertu hér með hvattur til að taka þátt í hátíðarhöldum í tilefni dagsins, hvort sem það er með því að mæta á hátíðarhöld á vegum Háskólans eða með því að setjast að snæðingi með fjölskyldu og vinum, leggur þér til munns fullveldisköku eða einfaldlega dregur fána að húni líkt og auglýsing bakarameistara leggur til, þá óskar undirritaður landsmönnum öllum til hamingju með þennan merkisdag í sögu þjóðarinnar með von um að mikilvægi hans og baráttunnar fyrir að fá að halda upp á hann gleymist þjóðinni aldrei.

Höskuldur Marselíusarson